توسعه ی گردشگری شبانه ی شهری در ایران تحلیل مقایسه ای شهرهای اصفهان، تبریز، شیراز، مشهد و یزد

رونق گردشگری و اراده­ی کشورها برای بهره­گیری هر چه بیشتر از منافع مختلف به ویژه منافع اقتصادی ناشی از آن، تلاش جوامع را برای به­کارگیری بهینه­ی عناصر زمانی و مکانی در جهت جذب گردشگران بیشتر و ایجاد فرصت­های جدید در این زمینه برانگیخته است. با توجه به اهمیت گردشگری شبانه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و وجود زمینه­ها و امکانات بالقوه­ی این نوع گردشگری در کشور از قبیل وجود زیارتگاه­ها، آثار ارزشمند تاریخی و فرهنگی، مناسبت­های آیینی و مطلوبیت محیطی، پژوهش حاضر به ارزیابی مقایسه­ای پنج شهر کشور شامل اصفهان، تبریز، شیراز، مشهد و یزد از نظر چهار معیار کلی شامل «جاذبه­ها و خدمات»، «وضع موجود شهر شب»، «مطلوبیت محیطی» و «وضعیت حمل و نقل شبانه» جهت برنامه­ریزی و توسعه­ی گردشگری شبانه پرداخته است. داده­های مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه­ای و تکمیل پرسشنامه گردآوری شده و تحلیل داده­ها با استفاده از روش تحلیل سلسله­مراتبی (ahp) و روش ralspi صورت پذیرفته است. جامعه­ی آماری تحقیق، کارشناسان، استادان دانشگاه­ها و مدیران سازمان­های گردشگری با حداقل 15 سال سابقه­ی مدیریتی، اجرایی و تحقیقات کاربردی در حوزه­ی گردشگری، و حجم نمونه برابر 35 نفر می­باشد. بر اساس نتایج این تحقیق، اصفهان با کسب امتیاز 7420/0 حائز رتبه­ی نخستِ اولویت­بندی توسعه­ی گردشگری شبانه گردید. شهر تبریز با امتیاز 2072/0 و با فاصله­ی قابل توجه از اصفهان رتبه­ی دوم را کسب کرد و در مراتب بعدی شهرهای مشهد، شیراز و یزد به ترتیب با کسب امتیاز 1865/0، 1494/0 و 0496/0 در جایگاه­های سوم تا پنجم رتبه­بندی قرار گرفتند. بنابراین می­توان چنین نتیجه گرفت که در صورت اراده بر پایه­گذاری و توسعه­ی گردشگری شبانه در سطح ملی، بر اساس تلفیق نظرات کارشناسان حوزه­ی گردشگری، شهر اصفهان با امتیاز قابل ملاحظه­ای به عنوان گزینه­ی ترجیحی در میان پنج شهر مورد مطالعه می­باشد.